ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧
ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧មានមហេសី២អង្គគឺព្រះនាងជ័យរាជទេវីនិង ព្រះនាងឥន្រ្ទទេវី។ ទាំងពីរនាក់ជាបងប្អូនបង្កើតព្រះនាងជ័យរាជា រៀបអភិសេកមុនពេលដែលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ បានឡើងសោយរាជ្យ។ ក្រោយពេលដែលព្រះនាងជ័យរាជា បានសោយទីវង្គតទៅទើប ព្រះនាងឥន្រ្ទទេវី ដែលជាបងបានឡើងឋានៈជាអគ្គមហេសី។
មាតិកា២ ស្នាមព្រះហសក្នុងការកសាងផ្លូវជាតិធំៗ ចំនួន៥ខែ្សក្នុងរជ្ជកាលព្រះអង្គ ៣ អំពីព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧(ព្រះរាជាខ្លាំងពូកែ + ព្រះរាជវង្ស) ៤ ឯកសារយោង |
ព្រះរាជជីវប្រវត្តិតាមសិលាចារឹក
ផ្ទាំងសិលាចារឹកដ៏ធំមួយនៃ ប្រាសាទព្រះខ័នស្ថិតនៅក្នុង ខេត្តសៀមរាប អតីតទីក្រុងខែ្មរ មហាអស្ចារ្យរុងរឿងត្រូវបានរកឃើញដោយ លោកគែ្លស្សី ហើយបោះពុម្ពដោយ លោកហ្សក សឺដេស ជនជាតិបារាំង កាលពីឆ្នាំ១៩៤១។ ការផ្សព្វផ្សាយនូវទិន្នន័យដ៏សំខាន់បំផុត ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងព្រះរាជជីវប្រវតិ្តរបស់ ព្រះបាទជ័យវរ័្មនទី៧ ព្រះមហាវីរក្សត្រនៅសម័យមហានគរ។ មតិមហាជនខែ្មរមួយចំនួនមិនទាន់បានជ្រាបអំពីព័ត៌មាន ចម្បងទាំងនេះឲ្យ បានច្បាស់លាស់នៅឡើយទេ។ ប៉ុនែ្តអ្នកឯក ទេសខាងប្រវត្តិសាស្រ្តកម្ពុជាបាន លើកយកមកបកប្រែក្រៅផ្លូវការជូនជនរួមជាតិខែ្មរ ទុកជាការចេះដឹងទូទៅខាងប្រវត្តិសាស្រ្តមួយកម្រិតទៀត ។ គួររំលឹកផងដែរថា សិលាចារឹកនេះ (k-៩០៨) មានចារជាអក្សរទាំងអស់ចំនួន ១១១ គាថា។ បណ្ឌិតបុរាណវិទូខែ្មរ លោកមីសែលត្រាណេ បានលើកឡើងថា ១៨គាថាដើម នៃសិលាចារឹកនេះ មានលក្ខណៈ ដូចគ្នាបេះបិទទៅនឹងខ្លឹមសារ នៃសិលាចារឹកប្រាសាទតាព្រហ្ម។ លោកបណ្ឌិតបានធ្វើបកប្រែនូវគាថា មួយចំនួន ជាពិសេសគាថា ជីវប្រវត្តិរបស់ ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ដូចតទៅនេះ៖
" ជាព្រះរាជាមួយព្រះអង្គ ដែលត្រូវបានព្រះរាជាទាំងពួង នៃដែនដីដែលនៅដៃមាន កាន់យ៉ាងណែន មនុស្សគោរពសក្ការៈ។ ព្រះអង្គជាគតិបណ្ឌិត ដ៏ឆ្នើមក្នុងចំណោម គតិបណ្ឌិតផងទាំងឡាយ ជាព្រះរាជបុត្រារបស់ ព្រះរាជាព្រះបាទស្រុតវរ័្មន និងព្រះបាទស្រីស្រេស្ថវរ្ម័ន ជាមនុស្សល្អប្រពៃ តាមរយៈព្រះសម្មិទ្ធិដ៏រុងរឿងថ្កើងថ្កានជា ប្រភពនៃវង្សក្សត្រដ៏បរិសុទ្ធ" (គាថា៦) ។
"ព្រះអង្គជាព្រះអាទិត្យនៅលើមេឃា ដែលជាវង្សត្រកូល កម្ពុជាដែលបានប្រសូតឡើងនៅ លើភ្នំខាងកើតនៃ ជយាទិត្យបុរៈ។ ព្រះអង្គបានដាស់បេះដូង ផ្កាឈូកនៃ សព្វសត្វលោកជាឃ្លាំងនៃភាពត្រចេះត្រចង់ជា អធិរាជនៃស្រេស្ថបុរៈ " (គាថា៧)។
"ប្រសូតឡើងក្នុងមហានគរនៃ គ្រួសារខាងព្រះមាតាដែល ព្រះច័ន្ទចែងចាំងនូវកាំរស្មីព្រះកិត្តនាមល្អប្រពៃឥតខ្ចោះ ភ្លឺថ្លាដូច ព្រះនាលក្ម្សីព្រះនាង បាននាំមុខកំពូលស្រ្តីទាំងឡាយ (គឺព្រះរាជិនី) កម្ពុជ រាជលក្ម្សី (គាថា៨)"។ " ស្វាមីនៃដែនដីឯភវបុរៈ ព្រះបាទភវរ្ម័នទេវៈ ប្រកបដោយសម្រស់ដ៏ភ្លឺថ្លា ដែលនាំមកនូវមន្តសេ្នហ៍ចំពោះ ព្រះរាជនគររបស់ទ្រង់ ។ ពោរពេញទៅដោយ ទេពកោសល្យជាប្រភពកំណើតនៃ រាជវង្សានុវង្សដូចអ្នកដែលបានប្រកបដោយ កាំរស្មីអមតៈ។ ព្រះអង្គបានសម្រាល នូវភាពឈឺចុកចាប់របស់ប្រជានុរាស្រ្តរបស់ទ្រង់" (គាថា៩)។
" អ្នកដែលមានអាកប្បកិរិយាល្អ ភាពល្បីល្បាញវីរភាពដែលគេមិនអាចស្តីបន្ទោសអ្វីៗទាំងអស់បានឡើយ ហើយទ្រង់បានប្រសូត ក្នុងត្រកូលរបស់អ្នកនោះ ព្រមទាំងបានបង្កើតនូវកិច្ចការសម្រាប់មនុស្សគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន ព្រះបាទស្រីហស៌វរ្ម័ន ជាអ្នកបំផ្លាញសេចក្តីរីករាយរបស់សត្រូវក្នុងចម្បាំង ហើយមាន ព្រះរាជសកម្មភាព ដ៏ថៃ្លថ្លាដែល បានផ្សព្វផ្សាយចេញពីវាចារគ្រប់ទិសទី" (គាថា១០)។
"តាមរយៈព្រះមហាក្សត្រ និងព្រះរាជមហេសីនេះ ព្រះនាងស្រីជ័យរាជចូឌាមនី បានមានកំណើតឡើង" ..." ប្រៀបទៅនឹងធាត្រីដែលបង្កើតឡើងដោយភាពរឹងប៊ឹង ដូចកមលា ដោយសោភ័ណភាពដូចអរុណឆតី ដោយកប្បកិរិយាដែលមិនអាចស្តីបន្ទោសបានឡើយ ដូចបៃត្រីដែលបានចាប់កំណើតដោយសប្បុរសធម៌" (គាថា១១-១២)។
" បានសោយរាជសម្បត្តិ នៅឯស្រីមន្តយសោធរបុរៈ ព្រះមហាក្សត្រជ័យវរ្ម័នទេវៈ ក្រោយពីផ្ទាញ់រលោកនៃពួកសត្រូវព្រះអង្គបានបោះបង្គោលរហូតដល់ សមុទ្របង្គោលនៃ ជ័យជំនះគ្រប់ទិសទីព្រះអង្គ និងបុព្វការីជនប្រថាប់នៅឯមហិធរបុរៈ" (គាថាទី១៣) ។
" ព្រះរាជបុត្រី របស់ ព្រះបាទស្រីហស៌វរ្ម័ន បានឲ្យកំណើតទៅ មហាបុរសមួយរូបគឺ ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ប្រកបដោយថាមពលចែងចាំងដូចភ្លើងក្រហមឆ្អៅ បៀ្របដូចទៅនឹងព្រះនាងអទិតិ ដែលបានធ្វើឲ្យព្រាហ៌្មសីក្លាយទៅជា សេ្តចនៃពពួកទេវតាដែលដោយសារការប្រណិប័តន៍ដ៏ ល្អប្រពៃដើម្បី ការការពារដែនដី បានសម្លាប់ពួកមេទ័ពបច្ចាមិត្ត" (គាថា១៨)។
រួមសេចក្តីមកគ្មានអ្វីសង្ស័យឡើយ ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ពិតជាវង្សមហាក្សត្រាខែ្មរយ៉ាងពិតប្រាកដដែលបានតពូជពង្សពី ព្រះមហាវីរក្សត្រនាសម័យនគរភ្នំ និងចេនឡាដ៏មាន មហិទ្ធិប្ញទិ្ធគួរឲ្យស្ញប់សែ្ញង ហើយព្រះអង្គក៏ជា មហាបុរសរដ្ឋដែល បានការពាដែនដីខែ្មរយើងដោយមានការលះបង់ ខ្ពស់រកអ្វីបៀ្របពុំបានឡើយ។
ស្នាមព្រះហសក្នុងការកសាងផ្លូវជាតិធំៗ ចំនួន៥ខែ្សក្នុងរជ្ជកាលព្រះអង្គ
មិនត្រឹមតែកសាងនូវមន្ទីរពេទ្យនិងធម្មសាលា ប្រាសាទច្រើនរាប់មិនអស់ទេ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះអង្គ ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ បានកសាងផ្លូវជាតិធំៗចំនួន ៥ខែ្ស សម្រាប់ការធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់អាណាចក្រ ។ លោកវង់ សុធារ៉ា សាស្រ្តាចារ្យ សិលាចារឹកសាស្រ្ត និងប្រវត្តិសាស្រ្តខែ្មរ និងជាអនុប្រធានដេប៉ាតឺម៉ង់ប្រវត្តិវិទ្យា នៃសកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ បានមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹង កាលពីពេលថ្មីៗ នេះថា ក្នុងរជ្ជកាលព្រះអង្គ ព្រះមហាវីរក្សត្រអង្គនេះ បានកសាងផ្លូវគមនាគមន៍ សំខាន់ៗចំនួន ៥ខែ្ស ។ ខែ្សទី ១ ផ្លូវខាងលិចចាប់ពីយសោធបុរៈកាត់ ភ្នំស្រុកតម្រង់ ទៅស្តុកកក់ធំ និងបន្ទាយឆ្មារ។ ខែ្សទី ២ ផ្លូវនៅប៉ែក ពាយ័ព្យប្រទេស ពីយសោធបុរៈទៅភីម៉ាយ។ ខែ្សទី ៣ ផែ្នកខាងជើង(មិនដឹងច្បាស់) គេរៀបរាប់បែបជា ផ្លូវវង់មួយគឺចេញពីរាជធានី ទៅកាន់ទីក្រុងជយវតីជ័យសិង្អវតី ជយវីរតី ជយរាជគិរីស្រីសុវីរបុរី មកដល់យសោធបុរៈវិញ។ ចំណែកខែ្សទី៤ ផ្លូវឦសានពីរាជធានី យសោធបុរៈ ទៅកាន់រាជធានីរបស់ចាម និងទី៥ ផ្លូវខាងកើតពី យសោធបុរៈទំនង ជាតម្រង់ទៅ សម្បូរព្រៃគុក ដែលគេអាចឃើញដាននៃ សំណង់ស្ពានបុរាណជាច្រើន តាមដងផ្លូវជាតិលេខ៦ ចាប់ពីស្ពានបុរាណនៅកំពង់ក្តីរហូតដល់ដំដែក ។ លោកសាស្រ្តាចារ្យ វង់ សុធារ៉ា បានបន្តឲ្យដឹងថា ការកសាងផ្លូវគមនាគមន៍ចំនួន ៥ខែ្សនេះ នៅតាមផ្លូវព្រះអង្គ បានកសាងធម្មសាលា និងភ្លើងបំភ្លឺចំនួន ១២១កនែ្លង សម្រាប់ជាជម្រកសាធារណៈដល់អ្នកធ្វើដំណើរទូទៅ។ លោកបន្តថា ក្នុងសិលាចារឹកប្រាសាទព្រះខ័ន បានបន្តឲ្យដឹងថា តាមផ្លូវពាយ័ព្យមានធម្មសាលាចំនួន១៧ ផ្លូវខាងជើង មានធម្មសាលាចំនួន១៤ និង មានភ្លើងផ្លូវឦសាន មានធម្មសាលាចំនួន៥៧ រួមទាំងភ្លើងនិង1នៅសូរ្យបវិតគីភ្នំជីសូរ1នៅ វិជយាទិត្យនិង១នៅ កល្យានសិទ្ធកៈទំនងជា ត្រូវនឹងស្រុករំដួល ខេត្តស្វាយរៀង ។ បនែ្ថមពីនោះ ធម្មសាលាសល់ចំនួន៣០ ដោយសារមិនមានអត្ថបទសិលាចារឹក ធម្មសាលា ដែលនៅសល់ទំនងជាសង់តាម ផ្លូវខាងលិច និងខាងកើត លោកសាស្រ្តាចារ្យ វង់ សុធារ៉ាបានបញ្ជាក់ ។ លោកបានបន្តថា ក្រៅពីនេះ ព្រះអង្គ បានកសាងមន្ទីរពេទ្យ ដែលភាសាជំនាន់នោះហៅថា អរោគ្យសាលាមានចំនួន ១០២កនែ្លង ប្រកបដោយគឿ្រងតង្វាយ ដ៏ច្រើនអនេក សម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ជីវភាព និងសកម្មភាពនៅ តាមមន្ទីរព្យាបាលនីមួយៗពេទ្យជំនាញ ពេទ្យ ជំនួយ អ្នកបុកថ្នាំ អ្នកដាំទឹក អ្នកបម្រើការផេ្សងៗ ដែលសរុបមានប្រមាណ ៩០នាក់សម្រាប់មន្ទីរពេទ្យនីមួយៗ ។ លោកសាស្រ្តាចារ្យ គង់ សុវធារ៉ា បានបន្តដោយគូសបញ្ជាក់ថា " អ្នកជំងឺគ្រប់ឋានៈសង្គមអាចទទួលការព្យាបាលដោយគ្មាន ការរើសអើង (SAI FONGK - 368) " ។ លោកបនែ្ថមថា ដោយសារព្រះអង្គ យកចិត្តទុកដាក់លើសុខុមាលភាពនេះ ហើយដែលរហូតធ្វើឲ្យអ្នកស្រាវជ្រាវខ្លះសង្ស័យថា ព្រះអង្គកើតឃ្លង់ដោយ អ្នកស្រាវជ្រាវទាំងនោះ គ្រាន់តែពឹងផែ្អក លើការបកស្រាយរូបចម្លាក់នៅលើជញ្ជាំង ប្រាសាទបាយ័ន និងរឿងព្រេងនិទាន សេ្តចគម្លង់ ដែលគេប្រឌិតឡើង នៅពេលក្រោយប៉ុណ្ណោះ ។
អំពីព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧(ព្រះរាជាខ្លាំងពូកែ + ព្រះរាជវង្ស)
ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ជាព្រះរាជាខ្លាំងពូកែចុងក្រោយនៃរាជាណាចក្រអង្គរ ។ អ្នកប្រវត្តិសាស្រ្តអំពីប្រទេសកម្ពុជាលោកអាយម៉ូនីញ៉េ (Anymonier) បានសិក្សាពីព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ និងសន្និដ្ឋានថាជាក្សត្របង្កើតសម័យដ៏រុងរឿងនៃប្រទេស។ ការបង្រួបបង្រួមជាតិរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ បានចាប់ផ្តើមចុះផ្សាយនៅក្នុងព្រឹត្តិប័ត្រ សាលាបារាំងចុងបូព៌ាដោយសារលោកល្វីហ្វីណូ (Louis Finot) នូវអត្ថបទសិលាចារឹកសំស្រ្កឹតមួយដែលរកឃើញដោយលោកហ្សក ម៉ាសេ្បរ៉ូ (Georges Maspero) នៅត្រង់សាយហ្វុង (Say Fong) ជិតក្រុងវៀងចន្ទន៍ ដែលផ្តល់ព័ត៌មានពីការកសាងមន្ទីរពេទ្យនៅ គស ១១៨៦។ លោកល្វីហ្វីណូ (Louis Finot) បានកត់សំគាល់ថា សិលាចារឹកនេះមានន័យ ដូចសិលាចារឹក នៅសសរស្តម្ភ (Stèle) ដែលគេបានរកឃើញនៅឈូងសមុទ្រសៀម ជិតព្រំដែនកូសាំងស៊ីន ហើយព្រះនាម ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ត្រូវបានរំលឹកជាញឹកញាប់ នៅក្នុងសិលាចារឹកចាមថាជាអ្នកចម្បាំងមួយយ៉ាងធំ (Le Grand Conquérant) ។ លោកបានសន្និដ្ឋានថា "សិលាចារឹកដែលមានចាប់ពីប្រទេសលាវខាងក្រោម ទៅឆេ្នរសមុទ្រអណ្ណាម និងទៅទឹកដីកូសាំងស៊ីនខាងក្រោមខ្លះ បានរៀបរាប់ពីជោគជ័យរបស់ព្រះអង្គ ខ្លះទៀតអំពីអំពើល្អរបស់ព្រះអង្គ។ ទាំងនេះបានបំភ្លឺពីរូបភាពនៃព្រះមហាក្សត្រអង្គនេះពីក្នុងភាពងងឹតនៃ អតីតកាលរបស់ប្រទេសកម្ពុជា" ។
ភាពងងឹតក៏បានរសាយដោយសារការអត់ធ្មត់ក្នុងការស្រាវជ្រាវរយៈពេល៤០ឆ្នាំ របស់លោកហ្វីហ្វីណូ (Louis Finot) ។ ព្រះនាមរបស់សេ្តចអង្គនេះគេទើបនឹងបានស្គាល់ នៅ គស១៩០០ ពេលគេបង្កើត សាលាបារាំង ចុងបូព៌ា(Ecole Francaise d’Extrème Orient) ។ ឥឡូវនេះគេចាត់ទុកព្រះអង្គជា ព្រះមហាក្សត្រដ៏ខ្លាំងពូកែមួយអង្គក្នុង ចំណោមព្រះមហាក្សត្រដ៏ខ្លាំងពូកែផេ្សងទៀតនៃប្រទេសកម្ពុជា។ ព្រះអង្គបានពង្រីកទឹកដីយ៉ាងធំបំផុតគិតទាំងប្រទេសចម្ប៉ាផង និងកសាងប្រាសាទជាច្រើនពាសពេញ ប្រទេស។ សិលាចារឹកជាច្រើនដែលព្រះអង្គបានបន្សល់ទុកមានសិលាចារឹកបី គឺសិលាចារឹក តាព្រហ្ម ព្រះខ័ន និង បន្ទាយឆ្មារ ដែលព្រឹត្តិប័ត្រនៃសាលាបារាំងចុងបូព៌ា (Bulletin de L’Ecole Francaise d’Extrême-Orient) បានពោះពុម្ពផ្សាយ។ បទបញ្ញត្តិនៃមន្ទីរពេទ្យសិលាចារឹកនៅផែ្នកខាងក្រោម ប្រាសាទភិមានអាកាស ដែលគេបានរកឃើញ នៅគស ១៩១៦ ក្នុងព្រះបរមរាជវាំងអង្គរធំ និងសិលាចារឹកចាមមួយនៅមីសឺន (Mi-Son) ត្រូវបានលោកល្វីហ្វីណូ (Louis Finot) បោះពុម្ពនៅក្នុងព្រឹត្តិប័ត្រនៃសាលាបារាំង។ ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ខ្លាំងពូកែដូចព្រះមហាក្សត្របារាំងព្រះនាមល្វីទី៧ (Louis VII) និងល្វីលីពអូគ្អូស (Philippe Auguste) ដែលរជ្ជកាលរបស់ព្រះអង្គស្ថិតនៅក្នុងសម័យជាមួយគ្នា។
ព្រះរាជពង្សាវតាររបស់ព្រះអង្គត្រូវបានគេស្គាល់យ៉ាងច្បាស់លាស់។ ព្រះបិតារបស់ព្រះអង្គសោយរាជ្យ រយៈពេលយ៉ាងខ្លីក្នុងរវាងគស១១៥៥។ ព្រះអង្គម្ចាស់ជ័យវរ្ម័នទី៧ ត្រូវជាបងប្អូនជីទួតមួយនឹង ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី២ ដែលទ្រង់បានធ្វើសង្រ្គាមរហូតដល់តុងកឹង និងកសាងប្រាសាទអង្គរវត្តជាប្រាសាទចេតិយ របស់ព្រះអង្គ ព្រះមាតារបស់ព្រះអង្គជាប់សាលោហិតទៅនឹងព្រះសន្តតិវង្សពីបរទេស ដែលគ្រប់គ្រង ប្រទេសជិតពេញស.វ ទី១១ និងព្រះរាជិនីកម្ពុជាសម័យបុរេអង្គរ។ ព្រះអង្គម្ចាស់ជ័យវរ្ម័នប្រសូត្រនៅវាង គ,ស ១១២០ ឬយ៉ាងយូរណាស់ គស ១១២៥ ក្នុងរជ្ជកាល ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី២ ហើយព្រះអង្គបានរៀបអភិសេក ពីកេ្មងបន្តិចជាមួយព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីជ័យរាជទេវី ដែលព្រះនាងមានឥទ្ធិពលខ្លាំងទៅលើព្រះអង្គក្នុងការគ្រប់គ្រងប្រទេស ។
ក្រោយមកព្រះអង្គត្រូវបញ្ជាឲ្យលើកទ័ព ទៅវាយប្រទេសចាម្ប៉ានៅតំបន់វិជ័យ (បច្ចុប្បន្នខេត្តប៊ិញឌិញ ប្រទេសវៀតណាម)។ អវត្តមាននៃព្រះស្វាមីបានធ្វើឲ្យ ព្រះនាងជ័យរាជទេវីធ្លាក់ព្រះកាយទៅក្នុងអន្លង់ ទុក្ខ ដែលសិលាចារឹកនៃ ព្រះបរមរាជវាំងសរសេរដោយព្រះនាងឥន្រ្ទទេវីត្រូវជាបងបង្កើតរបស់ព្រះនាង។ សិលាចារឹកបានរៀបរាប់ថា ព្រះនាងស្ថិតនៅអន្លង់ជ្រោះទឹកភែ្នក ទួញសោកដូចនាងសិតាព្រាត់ប្រាស ពីព្រះស្វាមី ព្រះនាងសុំបន់ស្រន់សូមឲ្យព្រះស្វាមីវិលវិញ មធ្យោបាយបំភេ្លចទុក្ខសោកដ៏មហិមានេះ ព្រះនាងបានបួសជាបស្វីក្នុងព្រាហ្មណ៍សាសនា និង ក្រោយមកបួសក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា ។
សិលាចារឹកបានសរសេរថា "ទទួលការសិក្សាអប់រំពីបងស្រីបង្កើត ព្រះនាងគិតថា ព្រះពុទ្ធសាសនាជាទី ស្រឡាញ់ពេញចិត្ត ព្រះនាងប្រកាន់យកមាគ៌ារបស់ ព្រះពុទ្ធសាសនា ដែលជាមាគ៌ាដ៏ស្ងប់ ដើម្បីឆ្លងកាត់ ភ្លើងទុក្ខ និងសមុទ្រនៃសេចក្តីឈឺចាប់"។ នៅពេលដែល ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ គង់នៅប្រទេសចាម្ប៉ា ព្រះបិតារបស់ព្រះអង្គគឺ ព្រះបាទធរណី ន្រ្ទវរ្ម័នទី២ ទ្រង់ចូលទិវង្គត ហើយព្រះមហាក្សត្រដែលស្នងរាជ្យបន្តព្រះនាមយសោវរ្ម័នទី២ ដែលគេមិន ស្គាល់ពីជីវប្រវត្តិ ។ ក្នុងរជ្ជកាលរបស់ព្រះមហាក្សត្រអង្គនេះ មានព្រឹតិការណ៍សោកសៅមួយដែលមាន ចារនៅក្នុងសិលាចារឹក និងរូបចំលាក់នៅប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារ។ សិលាចារឹក និងរូបចំលាក់ប្រាសាទនេះ បានឲ្យដឹងថា ព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី២ ត្រូវរាហុវាយលុកដូចពេលមុន សូរ្យគ្រាស ឬចន្រ្ទគ្រាស តែបាន យុវក្សត្រមួយអង្គជួយសង្រ្គោះទំនងជា បុត្រណាមួយរបស់អនាគតព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ។
សិលាចារឹកសរសេរថា នៅពេលដែលភរតរាហុបះបោរប្រឆាំងនឹងព្រះបាទយសោវរ្ម័ន ដើម្បីវាយលុក ដណើ្តម ព្រះរាជវាំងកងទ័ពការពារទីក្រុងបានបាក់ទ័ពរត់អស់... ព្រះអង្គម្ចាស់ចូលប្រយុទ្ធ។ ទាហានពីរនាក់ បានចូលរួមប្រយុទ្ធជាមួយព្រះអង្គ ហើយបានទទួល ជ័យជំនះលើភរតរាហុ" ។ ប៉ុនែ្តព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី២ បានត្រូវមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់ម្នាក់ដណ្តើមរាជ្យដោយយកនាមថា ត្រីភូវនាទិត្យ នៅគស ១១៦៥។ ព្រះអង្គម្ចាស់ជ័យវរ្ម័នក៏ប្រញាប់ប្រញាល់យាង ត្រឡប់មកពីចាម្ប៉ាដើម្បីជួយ សង្គ្រោះព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី២ សិលាចារឹកបានបន្តទៀតថា "ប៉ុនែ្តព្រះបាទយសោវរ្ម័នទី2ត្រូវ អ្នកជ្រែករាជ្យធ្វើគុត ហើយព្រះអង្គម្ចាស់ជ័យវរ្ម័ន ក៏គង់នៅប្រទេសកម្ពុជាដើម្បីរង់ចាំ ពេលវេលាល្អនឹង ស្រោចស្រង់ស្ថានការណ៍ ដែលពោរពេញទៅដោយអំពើឧក្រិដ្ឋ ។ ព្រះអង្គម្ចាស់ក្សត្រីដែលកៀ្រមក្រំ ដោយទុក្ខ ពីព្រោះព្រះស្វាមីអវត្តមានក៏រលាយពីសេចក្តីទុក្ខព្រួយវិញ ដោយព្រះនាងចង់ឃើញព្រះអង្គ រំដោះប្រទេសពីមហាសមុទ្រទុក្ខដែលបានលិចលង់ " ។ ព្រះអង្គម្ចាស់ជ័យវរ្ម័នដែលបានយាងត្រឡប់មកដល់ប្រទេសយឺតពេល និងបានឃើញអ្នកជ្រែករាជ្យនៅលើ រាជបល្ល័ង្គ ព្រះអង្គក៏មិនទ្រង់យាងត្រឡប់ទៅចាម្ប៉ាវិញឡើយ និងដោយសារមានការជួយទស្សនៈពី មហេសីផង ព្រះអង្គក៏គង់នៅកម្ពុជា "រង់ចាំពេលវេលាល្អសមស្រប" ។ ព្រះអង្គត្រូវរង់ចាំអស់ រយៈពេល១៥ឆ្នាំ ។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នាដែលនៅកម្ពុជាមានការជ្រែករាជ្យ នៅប្រទេសចាម្ប៉ាក៏មានការជ្រែករាជ្យដែរ នៅ គ,ស១១៦៦-១១៦៧ ព្រះនាមសេ្តចជ័យឥន្រ្ទវរ្ម័ន។ សេ្តចអង្គនេះបានលើកសួយសារអាករទៅ ថ្វាយសេ្តចអាណ្ណាមព្រះនាមលីអាញ់ទន់នៅគស ១១៧០ ដើម្បីឲ្យប្រទេសនេះស្ថិតនៅអព្យាក្រិត ។
ក្នុងពេលនេះព្រំដែនខាងជើងនៃប្រទេសចម្ប៉ាស្ថិតនៅក្នុងភាពស្ងប់ស្ងៀម ហើយសេ្តចជ្រែករាជ្យចាម ក៏លើកទ័ពវាយលុកប្រទេសកម្ពុជា។ សិលាចារឹកភិមានអាកាសសរសេរទៀតថា "ព្រះបាទជ័យឥន្រ្ទវរ្ម័ន(សេ្តចចាម)ឥតកោតខ្លាចដូចក្រុងរាពណ៍ (Ravana) នៅលើរថកាន់អាវុធវាយប្រយុទ្ធប្រទេសកម្ពុជា"។ ប៉ុនែ្តការវាយលុកនេះពុំបានទទួលជោគជ័យទេ។ សេ្តចចាមនាមជ័យឥន្រ្ទវរ្ម័ន បានដូរយុទ្ធវិធីពីវាយតាមជើងគោកទៅវាយតាមជើងទឹកវិញ។ នៅគស១១៧៧ សេ្តចចាមអង្គនេះបានលើកទ័ពជើងទឹកចូលវាយខែ្មរ ដោយមានចិនលិចសំពៅម្នាក់ជួយនាំផ្លូវ។ ទ័ពនោះបានចូលតាមទនេ្លមេគង្គ ហើយឡើងរហូតដល់បឹងទនេ្លសាប។ ក្រុងអង្គរត្រូវ ធ្លាក់ក្នុងកណ្តាប់ដៃចាម ហើយសេ្តចជ្រែករាជ្យត្រីភូវនាទិត្យវរ្ម័ន ក៏ត្រូវធ្វើគត់ក្នុងសមរភូមិ។ កងទ័ព ចាមក៏ចូលកាន់កាប់ទីក្រុង ហើយបំផ្លិចបំផ្លាញ និងប្រមូលទ្រព្យសម្បត្តិយ៉ាងសន្ធឹកសន្ធាប់អស់ពីទីក្រុង។ ព្រះរាជបល្ល័ង្គត្រូវនៅទំនេរគ្មានព្រះមហាក្សត្រសោយរាជ្យ។ ព្រះអង្គម្ចាស់ជ័យវរ្ម័ន ឈេ្វងយល់ថា ពេលវេលាល្អបានមកដល់ហើយ។ ប៉ុនែ្តមុននឹងប្រកាសជាសេ្តចសោយរាជ្យ ព្រះអង្គត្រូវរំដោះ ប្រទេសចេញ ពីការគ្រប់គ្រងរបស់បរទេស។ ព្រះអង្គក៏បានលើកទ័ពដេញកំចាត់ពួកចាមតាមជើងទឹក ដូចដែលមានរូបចំលាក់នៅជញ្ជាំងប្រាសាទបាយ័ន និងប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារ ហើយបានរំដោះប្រទេសទាំងមូល។ ៤ឆ្នាំក្រោយការឈ្លានពានរបស់ចាម គ.ស១១៧៧ នៅគ,ស1181 ប្រទេសកម្ពុជាបានសុខសន្តិភាព ហើយព្រះអង្គម្ចាស់ជ័យវរ្ម័ន ក៏ប្រកាសឡើងគ្រងរាជ្យ។ នៅក្នុងពេលជាមួយនោះព្រះអង្គបាន កសាងរាជធានីឡើងវិញ។ "ទីក្រុងយសោធបុរៈដូចជាស្រីក្រមុំម្នាក់ក្នុងត្រកូលខ្ពង់ខ្ពស់ បានផ្សំផ្គុំជាមួយ គូដណ្តឹងរបស់ខ្លួនក្នុងតណ្អា ដែលពុះកេ្រញ្ជាលលំអទៅដោយរាជវាំងអំពីត្បូងមានតំលៃ និងគ្របដណ្តប់ទៅ ដោយកំផែង។
គូស្វាមីភរិយានេះ បានធ្វើពិធីអាពាហ៍ពិពាហ៍ដោយព្រះរាជាដើម្បីបង្កើតសុភមង្គល នៃសត្វលោកក្រោមជ័យជំនះដ៏ធំធេងដែលព្រះអង្គដណ្តើមយកបាន" ។ សិលាចារឹកមួយនៅជ្រុងកំពែង អង្គរធំបានសរសេរថា រាជបុរីដែលព្រះរាជារៀបពិធីអភិសេកនោះ គ្មានអ្វីក្រៅពីទីក្រុងអង្គរធំទេ ពុំមែន ប្រាសាទបាខែងនៅចុងស.វ ទី៩ឡើយ តែជាទីក្រុងបច្ចុប្បន្នដែលមជ្ឈមណ្ឌលជាប្រាសាទបាយ័ន។ ក្នុងពេលដែលចាមចូលលុកលុយប្រទេស គ.ស ១១៧៧ តាមអ្នកប្រវត្តិសាស្រចិន ឈ្មោះម៉ាទួនលិនថា ព្រះអង្គម្ចាស់ជ័យវរ្ម័ន "បានសច្ចាថានឹងសងសឹកសត្រូវរបស់ព្រះអង្គ ហើយកិច្ចការនេះអត់ទ្រាំដោយ ស្ងាត់កំបាំងរយៈពេល១៥ឆ្នាំ" ។ ប៉ុនែ្តមុននឹងសំរេចសេចក្តីសច្ចារបស់ព្រះអង្គ ដើម្បីធ្វើសង្រ្គាមនឹងចាមនៅក្នុងប្រទេស ព្រះអង្គត្រូវបង្រ្កាប ការបះបោរនៅផែ្នកខាងត្បូងនៃទឹកដីបាត់ដំបង។ ដើម្បីបង្រ្កាបការបះបោរនេះ ព្រះអង្គបានបញ្ជា ក្សត្រចាមមួយអង្គនាមវិទ្យានន្ទន៍ ឲ្យលើកទ័ពទៅបង្រ្កាបបានរាបទាបឡើងវិញ។ គួរបញ្ជាក់ថា ក្សត្រចាម នេះបានមករស់នៅអង្គរតាំងពីកេ្មងម៉េ្លះ សិលាចារឹកចាមនៅមឺសឺនបានសរសេរថា "កាលពីកុមារភាព របស់ព្រះអង្គ នៅគ.ស ១១៨២ ព្រះអង្គម្ចាស់វិទ្យានន្ទន៍ បានយាងមកគង់នៅប្រទេសកម្ពុជា។ ព្រះមហាក្សត្រប្រទេសកម្ពុជា (គឺព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧បានឡើងសោយរាជ្យឆ្នាំមុន) បានទតឃើញ លក្ខណៈ៣៣យ៉ាង របស់ព្រះអង្គម្ចាស់។ ក៏មានព្រះទ័យស្រឡាញ់ពេញចិត្ត ហើយព្រះអង្គបងៀ្រន វិទ្យាសាស្រ្ត និងក្បួនយុទ្ធសាស្រ្តដល់ព្រះអង្គម្ចាស់ នៅពេលដែលព្រះអង្គម្ចាស់គង់នៅប្រទេសកម្ពុជា រាជាណាចក្រនេះមានតំបន់មួយឈ្មោះមល្យង ដែលមានមនុស្សអាក្រក់រស់នៅ ហើយបានងើបបះបោរឡើង ប្រឆាំងនឹងព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា។ ព្រះរាជាបានទតឃើញព្រះអង្គម្ចាស់នេះពូកែខាងសឹក សង្រ្គាមក៏បញ្ជាឲ្យ ដឹកនាំកងទ័ពកម្ពុជា ដើម្បីទៅបង្រ្កាបការបះបោរ នៅមល្យងនេះបានទទួលជោគជ័យ។ ដោយសារគុណ បំណាច់ព្រះមហាក្សត្រខែ្មរប្រទានកិត្តិយស និងទ្រព្យសម្បត្តិដែលមានតំលៃខ្ពស់ៗថ្វាយដល់វិទ្យានន្ទន៍" ។
នៅគ.ស១១៩០ ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ បានធ្វើឲ្យប្រទេសដៃវៀត (មហារាជាលីកៅ ទន់) នៅ អព្យាក្រិតដើម្បីឲ្យងាយស្រួលក្នុងការវាយចាម ក្នុងឆ្នាំដដែលឱកាសល្អហុចឲ្យ ដោយសេ្តច ចាមជ័យឥន្រ្ទវរ្ម័នទី៤លើកកង ទ័ពមកវាយខែ្មរម្តងទៀត។ តើព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ទ្រង់លើកទ័ព ប្រឆាំងនឹងការវាយលុករបស់ចាមឬយ៉ាងណា ? សិលាចារឹក ពោនគរ(ញ៉ាត្រាង)បានសរសេរថា "ព្រះអង្គវាយយកបានរាជធានី ប្រទេសចាម្ប៉ា និងប្រមូលយកលិង្គទាំង អស់"។ ជោគជ័យនេះបានដោយសារព្រះអង្គបញ្ជាវិទ្យានន្ទន៍លើកទ័ពទៅទប់ទល់។ វិទ្យានន្ទន៍វាយយក បានក្រុងវិជ័យ(ប៊ិញ ឌិញ) ហើយចាប់សេ្តចចាមជ័យឥន្រ្ទវរ្ម័នទី៤ ជាឈ្លើយមកថ្វាយព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧។ ព្រះអង្គបានលើកព្រះអនុជថៃ្លរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ឈ្មោះអិន (អនុជព្រះនាងជ័យរាជទេវី) ឲ្យឡើងសោយរាជ្យនៅវិជ័យ ដោយមាននាមថា សូរ្យជ័យវម៌ទេវៈ រួចព្រះអង្គលើកទ័ពបង្អួសទៅ វាយយកបាណ្ឌរង្គ (ផាន់រ៉ាង) ហើយឡើងសោយរាជ្យនៅទីនោះ ដោយមាននាមថា សូរ្យវម៌ទេវៈ ។ ប្រទេសចាម្ប៉ាបានចែកជាពីរផែ្នក មួយផែ្នកគ្រប់គ្រងដោយរាជាខែ្មរ និងមួយផែ្នកទៀតក្សត្រចាម វិទ្យានន្ទន៍។ តែមិនយូរប៉ុន្មានពួកចាមនៅវិជ័យបះឡើង ដោយបណេ្តញព្រះអង្គម្ចាស់អិន រត់ចូលទៅស្រុកខែ្មរវិញ ហើយលើកសេ្តចចាមនាមរសុបតិ ឲ្យឡើងសោយរាជ្យជាជំនួសវិញ។ ឆ្លៀតឱកាសនេះ វិទ្យានន្ទន៍បានបង្រួបបង្រួមប្រទេសចាមឲ្យមានឯកភាពឡើងវិញ ក្រោយពីបានធ្វើគុតជ័យឥន្រ្ទវរ្ម័នទី៥ (រសុបតិ) ហើយឡើងសោយរាជ្យប្រទេស ចាម្ប៉ាទាំងមូលពីគ.ស១១៩២ដល់ ១២០៣។ នៅគ.ស១១៩៣ និង១១៩៤ ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ទ្រង់បានសាកល្បងឲ្យវិទ្យានន្ទន៍ទទួលស្គាល់អំណាចព្រះអង្គវិញ តែឥត ប្រយោជន៍ រហូតដល់គ.ស១២០៣ ព្រះអង្គបានបញ្ជាសេ្តចចាមមួយអង្គទៀត ព្រះនាមអុងធនបតិក្រាម ដែលត្រូវជាឪពុកមាវិទ្យានន្ទន៍ឲ្យលើកទ័ពទៅវាយកំចាត់ក្មួយ ព្រះអង្គទាល់តែបាន។ ចាប់ពីគ.ស១២០៣ដល់១២២០ ប្រទេសចាម្ប៉ាក៏ក្លាយទៅជា អាណាខេត្តរបស់ខែ្មរ។ ការលូកដៃច្របូកច្របល់នៅក្នុងប្រទេសខាងកើត ដែលជាប្រទេសជិតខាង ពុំបានទប់ស្កាត់មិនឲ្យព្រះអង្គ ពង្រីកទឹកដីទៅខាងជើង និងខាងលិចនៃប្រទេសកម្ពុជាឡើយ គឺនៅក្នុងរជ្ជកាលនេះហើយដែលសិលា ចារឹកសាយហ្វុង (ជិតក្រុងវៀងចន្ទន៍) បានបញ្ជាក់ ពីកាលបរិចេ្ឆទ ហើយអ្នកប្រវត្តិសាស្រ្តចិន បាននិយាយ ពីអំណាចរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ បានភ្ជាប់ទឹកដីមួយផែ្នកនៃឧបទ្វីបម៉ាឡាយូ និងវាតអំណាចរហូត ដល់ប្រទេសភូមា។ ម្យ៉ាងទៀតសិលាចារឹកមួយនៃប្រាសាទព្រះខ័នបានឲ្យដឹងថា ទឹកមន្តត្រូវបានផ្តល់ ដោយព្រាហ្មណ៍សូរ្យភក្ត និងព្រហ្មណ៍ឯទៀត ទាំងអស់ក្នុងបរមរាជវាំង។ ព្រះរាជានៃយវនៈ (Yavanas) និងព្រះរាជាពីរអង្គនៃប្រទេសចម្ប៉ា។ ព្រាហ្មណ៍សូរ្យភក្តប្រហែលជាមេនៃព្រាហ្មណ៍ទាំងអស់ក្នុង ព្រះបរមរាជវាំង។ ព្រះរាជានៃយវនៈ គឺជាអធិរាជលី អាញ់ទន់ (Li Anh Tôn) ដែលសោយរាជ្យ នៅគ.ស ១១៧៥ មាននាមសំរាប់រាជ្យថា លីកៅទន់; (Li Cao Tôn) និងសោយរាជ្យរហូតដល់គ,ស១២១០ ព្រះរាជាពីរអង្គនៃប្រទេសចម្ប៉ា គឺព្រះរាជាសោយរាជ្យនៅក្រុងវិជ័យ (ប៊ិញឌិញ) ដែលត្រូវជាប្អូនថៃ្លនៃ ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ និងព្រះរាជាដែលសោយរាជ្យនៅបាណ្ឌុរង្គ (ផាន់រ៉ាង) គឺព្រះអង្គម្ចាស់វិទ្យានន្ទន៍ ដែលការពារដោយព្រះជ័យវរ្ម័នទី៧។
គេបានដឹងថាការថ្វាយទឹកមន្តមានន័យថា ទទួលស្គាល់ការស្ថិតនៅក្រោមចំណុះនៃប្រទេសដែលគេ ថ្វាយនោះ។ ទំនៀមនេះនៅមានរហូតដល់សព្វថៃ្ងនេះ។ នៅក្នុងរាជវាំងក្រុងភ្នំពេញ ឬបាងកក នៅពេល ពិធីអភិសេកសេ្តចឡើងសោយរាជ្យ ទឹកមន្តសំរាប់ធ្វើពិធីគឺជាទឹកដែលទទួលបានពីទនេ្លសំខាន់ៗនៃប្រទេស និងពីខេត្តផេ្សងៗនៃព្រះរាជាណាចក្រ ។ ការស្ថិតនៅក្រោមចំណុះប្រទេសកម្ពុជានៃប្រទេស ចាម្ប៉ាទាំងពីរ មិនយូរអងែ្វងដូចនៅក្រោមអំណាចរបស់ជ្វា អំណាចរបស់មហារាជអណ្ណាមឡើយ ។ ក្រោយពីព្រះនាងជ័យរាជទេវីសោយទិវង្គតតទៅ ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ បានរៀបរាជាភិសេកជាមួយ ព្រះនាងឥន្រ្ទទេវី ដែលជាបងបង្កើតរបស់ ព្រះនាងជ័យទេវី។ ក្សត្រីអង្គនេះជាស្រ្តីសំបូរទៅដោយចំណេះវិទ្យា ព្រះនាងត្រូវបានតែងតាំងជាសាស្រ្តាចារ្យក្នុងវត្តព្រះពុទ្ធសាសនាមួយ ហើយបានកសាងសិលាចារឹក ភិមានអាកាស ដែលជាប្រភពយ៉ាងសំខាន់ទាក់ទងនឹងព្រះជីវប្រវត្តិជ័យវរ្ម័នទី៧។ គេមិនដឹងច្បាស់ថា ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ សោយទិវង្គតទៅនៅឆ្នាំណាទេ។ ព្រះអង្គទំនងជាសោយរាជ្យ រហូតដល់ឆ្នាំ១១៨។ ព្រះអង្គមានព្រះបរមនាមថា មហាបរមសៅគត។ ព្រះនាមនេះសឲ្យឃើញថា ព្រះអង្គជាពុទ្ធសាសនិកជនមួយរូប តែទោះបីយ៉ាងហ្នឹងក៏ដោយ ក៏ព្រះអង្គមានព្រាហ្មណ៍បុរោហិតម្នាក់ ឈ្មោះហ្ញសីកេសៈ ដែលជាសក្ខីភាពប្រាប់ថា សាសនាព្រាហ្មណ៍នៅពេលនោះនៅមានឥទ្ធិពលខ្មាំង គួរសមដែរ។ តាមរូបបដិមាព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ មានសាច់មាំ ព្រះកេសមានផ្នួងសក់តូច។ លក្ខណៈនេះមានច្បាស់នៅ លើក្បាច់ចំលាក់ជាច្រើន គេបានឃើញរូបបដិមាពីរ គឺមួយនៅអង្គរធំ និងមួយទៀតនៅប្រាសាទភិម៉ៃ ជិតកូរ៉ាត (នគររាជ) ដែលថែរក្សានៅសារមន្ទីរក្រុងបាងកក។ រូបបដិមាទាំងពីរនេះគឺ ជាព្រះរូប របស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧។
អំពីកាលបរិចេ្ឆទនៃការសោយទិវង្គត គេពុំបានដឹងពិតប្រាកដទេ។ គេចោទជាសំណួរថា តើព្រះអង្គ មានព្រះរោគអ្វី ដែលនាំឲ្យព្រះអង្គសោយទិវង្គត ? មានរូបចំលាក់ពីនាសម័យនោះគឺរូបចំលាក់ នៅហោជាងប្រាសាទតូចដែលគេហៅថាមន្ទីរពេទ្យ ស្ថិតនៅខាងកើតប្រាសាទតាកែវ។ លោកវិចទ័រ ហ្គោលូបេវ (V. Goloubew) បានសិក្សាយ៉ាងល្អិតល្អន់លើក្បាច់ចម្លាក់ដើម្បីសែ្វងយល់អំពីរឿង "សេ្តច គំលង់" ប៉ុនែ្តពុំមានរូបបដិមាណា ដែលត្រូវនឹងរឿងនេះឡើយ ហើយលោកបានផ្តល់អត្ថបទរបស់លោក វេជ្ជបណ្ឌិតម៉េស្នា (Dr. Mesnard) ជានាយកវិទ្យាស្ថានប៉ាស្ទ័រ នៅក្រុងព្រៃនគរ បានប្រគល់ឲ្យគាត់ គ.ស 1934 អំពីអត្ថាធិប្បាយលើក្បាច់ចំលាក់ នៃប្រាសាទបាយ័នដូចតទៅ :
- "កំភួនដៃ និងដៃនៃអ្នកជំងឺជាវត្ថុបំណង នៃការព្យាបាលយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ពីស្រ្តីដែលនៅព័ទ្ធជុំវិញ។ កាយវិការនៃស្រ្តីម្នាក់ មានលក្ខណៈដូចជាចាប់កាន់ត្រចៀកខាងស្តាំ បើកឲ្យធំដើម្បីឲ្យគេចាប់អារម្មណ៍ ទៅលើចំណុចដែលសំខាន់បំផុត។
- "អវយវៈក្រោមទ្រដោយវត្ថុមួយនៅ ក្រោមជង្គង់"។
- "ស្រ្តីម្នាក់លើកជើងស្តាំរបស់មនុស្សនោះ ដោយដៃឆេ្វង និងដៃស្តាំដូចជារិតច្របាច់គក់ជើងឆេ្វង"។
- "កាយវិការនៃស្រ្តីទាំងនេះដូចជាចង្អុលបង្អាញថា មនុស្សនោះមានជម្ងឺនៅចុងអវយវៈ គឺជម្ងឺឃ្លង់ ?" ការកត់ចំណាំសំខាន់មួយទៀតនៅជិតខ្លួន នៃមនុស្សនោះមានថូមួយដែលដាក់ផែ្លឈើរាងមូលពេញ។ ផែ្លឈើនេះប្រហែលជាផែ្លក្របៅ (Chaulmoogra) ។ ដើមក្របៅ (Hydnocarpus anthelmintica) ជាដើមឈើ ដែលដុះពាសពេញព្រៃ ។
Comments :
0 comments to “ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧”
Post a Comment